Biện pháp tránh thai là một thuật ngữ rộng được dùng để mô tả các phương thức giúp phòng ngừa việc có thai. Từ khi khoa học chưa phát triển, loài người đã biết cách sử dụng các biện pháp tránh thai như kiêng quan hệ tình dục, tính vòng kinh, xuất tinh ngoài âm đạo, sử dụng một số thảo dược ..Tuy nhiên, những biện pháp tránh thai cổ điển này phần lớn được dùng theo kinh nghiệm và thiếu các bằng chứng khoa học. Vì vậy, chúng thường không có hiệu quả tin cậy. Ngày nay, đã có nhiều biện pháp tránh thai hiện đại được giới thiệu và sử dụng rộng rãi trong công chúng. Về cơ bản có thể chia thành hai nhóm: các biện pháp tránh thai tạm thời (chỉ có tác dụng ngừa thai trong một khoảng thời gian nhất định) và các biện pháp tránh thai vĩnh viễn (làm chấm dứt hẳn khả năng mang thai).
Các biện pháp tránh thai tạm thời bao gồm: Tránh thai bằng nội tiết tố (viên uống, thuốc tiêm, thuốc cấy, miếng dán tránh thai, vòng nội tiết…); Tránh thai bằng tạo rào cản ngăn tinh trùng xâm nhập buồng tử cung: (Bao cao su, màng ngăn âm đạo, mũ chụp cổ tử cung… ); Tránh thai bằng dụng cụ đặt trong tử cung (IUD: intra uterine device);Tránh thai bằng đặt thuốc diệt tinh trùng vào âm đạo trước khi quan hệ.
Một số nhà cung cấp đưa ra giải pháp kết hợp các phương pháp kể trên, chẳng hạn sử dụng mũ chụp cổ tử cung kèm với việc đặt thuốc diệt tinh trùng để tăng hiệu quả bảo vệ; dụng cụ tử cung được tăng cường thêm chất nội tiết tố (IUS: intra – uterine system).
Ngoài ra, có thể bạn còn nghe nói đến Biện pháp tránh thai khẩn cấp, thuật ngữ dùng để chỉ các biện pháp tránh thai được sử dụng ngay sau quan hệ tình dục không an toàn nhằm giảm nguy cơ có thai ngoài ý muốn của lần quan hệ đó. Biện pháp này bao gồm việc uống viên tránh thai khẩn cấp (viên thuốc có chứa hàm lượng 0,75mg / 1.5 mg nội tiết tố lenovonogestrel hoặc mifepristone 10mg) trong vòng 72 giờ sau quan hệ tình dục; hoặc đặt ngay dụng cụ tử cung (IUD) trong vòng 5 ngày sau quan hệ tình dục. Đây cũng là loại biện pháp tránh thai tạm thời.
Nếu xếp theo thời gian có hiệu lực ngừa thai của biện pháp, có thể chia các biện pháp tránh thai tạm thời kể trên thành hai nhóm: 1) Nhóm các biện pháp tránh thai tạm thời ngắn hạn (bao gồm thuốc uống tránh thai hàng ngày, thuốc tránh thai khẩn cấp, miếng dán tránh thai, bao cao su, thuốc diệt tinh trùng, màng ngăn âm đạo, mũ chụp cổ tử cung) và 2) Nhóm các biện pháp tránh thai tạm thời dài hạn, một lần sử dụng cho hiệu quả tránh thai tới nhiều năm (bao gồm IUD, IUS, que cấy tránh thai).
Các biện pháp tránh thai vĩnh viễn: bao gồm cắt và thắt ống dẫn tinh (triệt sản nam), cắt và thắt ống dẫn trứng (triệt sản nữ).
Để việc tránh thai an toàn và hiệu quả, tùy vào từng trừng hợp và điều kiện cụ thể mà mỗi chị em sẽ được tư vấn lựa chọn cho mình một biện pháp tránh thai phù hợp. Nếu bạn cảm thấy băn khoăn khi lựa chọn một biện pháp tránh thai phù hợp với mình, hãy liên hệ với chúng tôi để được phục vụ. Hệ thống PK Marie Stopes Việt Nam luôn đồng hành cùng các bạn trong sứ mệnh: sinh con theo lựa chọn, không phải ngoài ý muốn.
“Thắt ống dẫn tinh là tên thông thường của triệt sản nam – một phương pháp tránh thai vĩnh viễn. Đây là một thủ thuật ngoại khoa đơn giản để thắt ống dẫn tinh (ống dẫn) để ngăn tinh trùng không đi vào tinh dịch mà bạn xuất ra.
Sau thủ thuật này, tinh trùng được sản sinh trong tinh hoàn không thể đi vào ống dẫn tinh để hòa vào tinh dịch nữa, vì vậy tinh dịch dần dần sẽ không có tinh trùng. Bác sỹ phẫu thuật chỉ cần gây tê tại chỗ và có thể thực hiện xong trong vòng dưới 30 phút. Nếu gây tê tĩnh mạch hoặc gây mê thì cần nhiều thời gian hơn để phục hồi.”
Viên uống tránh thai kết hợp chứa hai chất nội tiết tố là ethinyl estradiol và progestin. Hiện có nhiều loại thuốctránh thai kết hợp khác nhau do sự phối hợp đa dạng về liều lượng, thành phần của hai nội tiết tố này. Viên uống tránh thai thường được đóng trong các vỉ 28 viên hoặc 21 viên. Trên vỉ thuốc thường có ký hiệu ngày trong tuần cạnh các viên thuốc và chiều mũi tên giữa các viên thuốc để nhắc nhớ việc uống thuốc hàng ngày. Vỉ 28 viên chứa 21 viên có nội tiết tố và 7 viên giả dược (viên sắt). Thông dụng nhất hiện nay là loại vỉ 21 viên đều chứa cùng một hàm lượng nội tiết tố giống nhau.
Khi sử dụng, đều đặn uống mỗi ngày 1 viên. Với vỉ 21 viên, khi uống hết viên cuối cùng của vỉ thuốc sẽ nghỉ không phải uống viên nào trong 7 ngày rồi bắt đầu uống sang vỉ mới. Với loại vỉ 28 viên, không cần có khoảng nghỉ uống thuốc giữa hai vỉ vì 7 viên cuối của loại này không chứa nội tiết tố. Việc uống thuốc đều đặn như trên tạo ra vòng kinh nhân tạo 28 ngày trong đó, hiện tượng hành kinh sẽ xảy ra trong những ngày không uống viên thuốc chứa nội tiết tố. Đáng lưu ý là cho dù có kinh nguyệt theo chu kỳ như tự nhiên nhưng trứng không rụng và sự thụ thai không thể xảy ra.
Gây tê tại chỗ vùng mặt trước bìu (vùng phẫu thuật), và rạch một đường nhỏ ở mặt trước của bìu. Qua đường rạch này, từng ống dẫn tinh sẽ được bộc lộ, thắt và cắt. Khi nào chỗ này lành, bạn sẽ có một vết sẹo nhỏ trên bìu và vết này dần dần sẽ mất đi. Trong một số ít trường hợp, đòi hỏi phải rạch hai đường và đôi khi phải khâu.
Sự có mặt của nội tiết tố trong viên uống tránh thai kết hợp giúp ngăn cản sự thụ tinh bằng cách ức chế phóng noãn, ngăn không cho trứng rụng. Ngoài ra, viên uống tránh thai còn làm cho chất nhầy cổ tử cung đặc lại để ngăn không cho tinh trùng đi vào buồng tử cung gặp trứng. Đồng thời, chất nội tiết tố cũng làm niêm mạc tử cung mỏng đi khiến cho trứng đã được thụ tinh khó có thể làm tổ và phát triển thành thai.
Ngoài tác dụng tránh thai, viên uống tránh thai kết hợp có các ưu điểm khác như giúp điều hòa chu kỳ kinh nguyệt, giảm hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS: prementrual period syndrome), giảm đau bụng kinh, làm chậm thời gian tiền mãn kinh, cải thiện mật độ xương ở phụ nữ giai đoạn tiền mãn kinh…Do tác dụng của nội tiết tố, một số chị em phụ nữ cảm thấy bớt trứng cá trên da mặt, da dẻ trở nên căng mịn hơn. Tuy nhiên, nó cũng gây ra một số tác dụng phụ ở một số người, như căng tức ngực, đau đầu,xuất huyết âm đạo giữa kỳ kinh… vv thường gặp nhất trong những chu kỳ đầu dùng thuốc.
“Phẫu thuật thắt ống dẫn tinh có thể là biện pháp tránh thai hiệu quả nhất hiện nay. Tỉ lệ thất bại dưới 1%. Đôi khi ống dẫn tinh có thể tự nối lại, tuy nhiên nguy cơ này giảm nhanh chóng khi vết thương bắt đầu lành. Phần lớn các trường hợp thất bại có thể xảy ra trong vòng ba tháng sau khi thực hiện thủ thuật, vì vậy điều quan trọng là phải xét nghiệm kiểm tra tinh trùng vào thời điểm này. Nếu xét nghiệm cho thấy phẫu thuật thắt ống dẫn tinh thất bại, có thể phẫu thuật lại.
Sau khi phẫu thuật thắt ống dẫn tinh, thường sẽ xuất tinh khoảng 15 đến 20 lần trước khi tinh trùng sạch sẽ ở cả 2 ống dẫn tinh. Vì lý do đó, nên sử dụng một biện pháp tránh thai trong thời gian này. Bác sỹ sẽ yêu cầu mang mẫu tinh dịch đến sau phẫu thuật để kiểm tra. Chỉ sau khi có 2 mẫu tinh dịch không có tinh trùng tự do thì mới được xem là tránh thai an toàn. Việc này có thể mất 3 tháng hoặc lâu hơn. “
Nếu viên uống tránh thai được bắt đầu bằng một viên chứa nội tiết tố trong vòng năm ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt (trong đó ngày một là ngày bắt đầu hành kinh) thì nó sẽ có tác dụng ngay lập tức. Nếu bắt đầu uống viên uống tránh thai vào một thời điểm khác trong chu kỳ kinh nguyệt thì nên dùng một biện pháp tránh thai khác (ví dụ như bao cao su) trong bảy ngày tiếp theo để đảm bảo hiệu quả ngừa thai. Bạn chỉ nên dùng viên tránh thai theo cách này sau khi đã tham khảo ý kiến Bác sĩ để chắc chắn không có thai trước khi bắt đầu uống thuốc.
